HACCP và ISO 22000 là hai tiêu chuẩn quốc tế quan trọng trong ngành thực phẩm, giúp doanh nghiệp kiểm soát rủi ro và nâng cao mức độ an toàn trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Dù cùng hướng tới mục tiêu đảm bảo chất lượng thực phẩm, mỗi hệ thống lại có cách tiếp cận và phạm vi áp dụng riêng biệt.
Trong bài viết này, Vinacontrol CE HCM sẽ phân tích điểm giống và khác nhau giữa HACCP và ISO 22000, từ đó giúp doanh nghiệp lựa chọn tiêu chuẩn phù hợp với mô hình hoạt động và mục tiêu phát triển.

Nội Dung Bài Viết
- 1. Khái quát về chứng nhận HACCP
- 2. Khái quát về chứng nhận ISO 22000
- 3. So sánh HACCP và ISO 22000
- 4. Mối quan hệ giữa HACCP ISO 22000 là gì?
- 5. Nên áp dụng HACCP hay ISO 22000 vào doanh nghiệp?
- 6. Có nhất thiết phải chuyển sang ISO 22000 khi đã có HACCP không?
- 7. Vinacontrol CE HCM – Tổ chức chứng nhận ISO 22000, HACCP uy tín
1. Khái quát về chứng nhận HACCP
HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) là hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được xây dựng nhằm phân tích mối nguy và kiểm soát điểm tới hạn trong toàn bộ chuỗi sản xuất – từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm cuối cùng.
Được phát triển từ những năm 1960 bởi NASA và chính thức ban hành bởi Ủy ban Codex Alimentarius năm 1977, tiêu chuẩn HACCP đã trở thành nền tảng cho mọi hệ thống đảm bảo an toàn thực phẩm hiện đại. Trải qua hai lần cập nhật lớn vào năm 2003 và 2020, phương pháp này giúp doanh nghiệp kiểm soát hiệu quả các mối nguy sinh học, hóa học và vật lý, đảm bảo thực phẩm an toàn trước khi đưa ra thị trường.

2. Khái quát về chứng nhận ISO 22000
ISO 22000 là tiêu chuẩn quốc tế về Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (FSMS), áp dụng cho mọi tổ chức thuộc chuỗi cung ứng thực phẩm – từ sản xuất, chế biến, lưu trữ đến phân phối. Tiêu chuẩn này giúp doanh nghiệp thiết lập các quy trình kiểm soát rủi ro hiệu quả, đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực phẩm một cách toàn diện và nhất quán.
ISO 22000:2018 là phiên bản mới nhất được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành, tích hợp các nguyên tắc của HACCP với cấu trúc quản lý hiện đại theo ISO High Level Structure. Nhờ đó, doanh nghiệp không chỉ đảm bảo an toàn thực phẩm mà còn dễ dàng tích hợp với các hệ thống quản lý khác như ISO 9001.

3. So sánh HACCP và ISO 22000
HACCP và ISO 22000 đều là những tiêu chuẩn quốc tế quan trọng giúp doanh nghiệp trong ngành thực phẩm kiểm soát chặt chẽ các rủi ro và nâng cao hiệu quả quản lý an toàn thực phẩm. Dưới đây là những điểm giống và khác nhau giữa hai hệ thống:

3.1 Điểm giống nhau
- Cùng hướng đến mục tiêu an toàn thực phẩm
Cả hai tiêu chuẩn đều giúp doanh nghiệp kiểm soát hiệu quả các mối nguy về vệ sinh thực phẩm trong suốt chuỗi cung ứng. Đây cũng là căn cứ pháp lý để thay thế giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm theo quy định tại Nghị định 15/2018/NĐ-CP.
- Áp dụng phương pháp kiểm soát toàn diện
Cả HACCP và ISO 22000 đều yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ nghiêm ngặt từ thiết kế nhà xưởng, vệ sinh cá nhân, vận hành thiết bị, đến kiểm soát kho bãi và tiêu diệt côn trùng.
- Hiệu lực chứng nhận giống nhau
Thời hạn hiệu lực của giấy chứng nhận ISO 22000 và HACCP đều là 03 năm, trong đó có đánh giá giám sát định kỳ hằng năm để đảm bảo duy trì sự phù hợp.
- Cùng tuân thủ 7 nguyên tắc HACCP do Codex ban hành:
Nguyên tắc 1: Xác định mối nguy và biện pháp kiểm soát.
Nguyên tắc 2: Xác định điểm kiểm soát tới hạn (CCP).
Nguyên tắc 3: Thiết lập giới hạn tới hạn cho từng CCP.
Nguyên tắc 4: Thiết lập hệ thống giám sát cho từng CCP.
Nguyên tắc 5: Thiết lập hành động khắc phục nếu giới hạn bị vượt.
Nguyên tắc 6: Thiết lập thủ tục xác minh hệ thống.
Nguyên tắc 7: Thiết lập hệ thống tài liệu và lưu trữ hồ sơ HACCP.
3.2 Điểm khác nhau
Căn cứ so sánh | Chứng nhận ISO 22000 | Chứng nhận HACCP |
Nội dung hoạt động | Bao gồm điều kiện tiên quyết, chương trình tiên quyết, nguyên tắc HACCP và các yêu cầu của hệ thống quản lý (như xác định bối cảnh, quản lý rủi ro, cam kết lãnh đạo,…) | Chỉ tập trung vào điều kiện tiên quyết và nguyên tắc HACCP |
Yêu cầu | Linh hoạt, dễ tiếp cận và dễ tích hợp | Tuân thủ nghiêm ngặt theo quy định pháp luật quốc gia và quốc tế |
Mục đích cốt lõi | Quản lý tổng thể mọi yếu tố ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm | Tập trung vào phân tích và kiểm soát mối nguy an toàn thực phẩm |
Hệ thống tài liệu | Biểu mẫu, quy trình, sổ tay, hướng dẫn, danh sách kiểm tra,… | Tài liệu mang tính pháp lý, nghiêm ngặt |
Nguồn gốc | Được xây dựng bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) | Phát triển bởi Công ty Pillsbury (Mỹ) – dưới sự bảo trợ của NASA |
Hướng tiếp cận | Tiếp cận theo quá trình và chu trình PDCA (Plan – Do – Check – Act) | Tiếp cận theo hướng kiểm soát mối nguy vệ sinh an toàn thực phẩm |
Phạm vi hoạt động | Áp dụng cho mọi tổ chức tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp trong chuỗi cung ứng thực phẩm, bao gồm đơn vị sản xuất thiết bị, hóa chất, bao bì, dịch vụ phụ trợ,… | Thường áp dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành thực phẩm, chủ yếu ở khâu sản xuất và cung cấp thực phẩm |
Xu hướng ưa chuộng | ISO 22000 được ưa chuộng tại Châu Á | HACCP phổ biến tại Châu Âu và Châu Mỹ |
Quy trình áp dụng |
|
|
4. Mối quan hệ giữa HACCP ISO 22000 là gì?
HACCP và ISO 22000 là hai hệ thống có mối quan hệ mật thiết và mang tính bổ trợ lẫn nhau trong quản lý an toàn thực phẩm. Trong khi ISO 22000 cung cấp một khung hệ thống toàn diện để thiết lập, vận hành và cải tiến liên tục Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm, thì HACCP đóng vai trò là công cụ cốt lõi trong việc nhận diện và kiểm soát các mối nguy cụ thể trong từng công đoạn sản xuất.
Trên thực tế, việc triển khai ISO 22000:2018 đòi hỏi doanh nghiệp phải tích hợp đầy đủ 7 nguyên tắc của HACCP, xem đây là nền tảng kỹ thuật để kiểm soát rủi ro thực phẩm. Do đó, có thể nói HACCP là một cấu phần không thể thiếu trong bộ tiêu chuẩn ISO 22000, giúp hệ thống vận hành hiệu quả hơn từ gốc.

5. Nên áp dụng HACCP hay ISO 22000 vào doanh nghiệp?
Việc lựa chọn giữa HACCP và ISO 22000 phụ thuộc vào quy mô hoạt động và định hướng phát triển của từng doanh nghiệp. Với các đơn vị vừa và nhỏ, chỉ tập trung vào sản xuất thực phẩm đơn lẻ, chứng nhận HACCP là lựa chọn phù hợp để kiểm soát rủi ro an toàn thực phẩm tại các điểm tới hạn.
Tuy nhiên, với những doanh nghiệp mong muốn xây dựng một hệ thống quản lý toàn diện, có khả năng tích hợp các tiêu chuẩn quốc tế và hướng đến thị trường xuất khẩu, ISO 22000:2018 là giải pháp chiến lược tối ưu hơn.
Hiện nay, phần lớn doanh nghiệp có xu hướng lựa chọn chứng nhận ISO 22000:2018 vì tính toàn diện và khả năng thích ứng cao trong chuỗi cung ứng thực phẩm.

6. Có nhất thiết phải chuyển sang ISO 22000 khi đã có HACCP không?
Doanh nghiệp đang áp dụng HACCP không bắt buộc phải chuyển đổi sang ISO 22000. Hiện tại, pháp luật Việt Nam chưa có quy định yêu cầu tổ chức phải thay thế hệ thống HACCP bằng ISO 22000. Việc chuyển đổi này hoàn toàn phụ thuộc vào định hướng phát triển và nhu cầu của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nếu đơn vị mong muốn xây dựng một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tích hợp, toàn diện và đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế, thì việc chuyển đổi sang ISO 22000:2018 sẽ mang lại nhiều lợi ích chiến lược về lâu dài.
>>> XEM NGAY: Ngoài ISO 22000, HACCP, cùng cập nhật thêm các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm phổ biến nhất 2025
7. Vinacontrol CE HCM – Tổ chức chứng nhận ISO 22000, HACCP uy tín
Vinacontrol CE HCM là chi nhánh phía Nam trực thuộc Công ty CP Chứng nhận và Kiểm định Vinacontrol, được Bộ Khoa học và Công nghệ chỉ định thực hiện hoạt động chứng nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm theo chuẩn quốc tế. Chứng chỉ ISO 22000:2018 và HACCP do Vinacontrol CE HCM cấp có hiệu lực toàn cầu, giúp doanh nghiệp thuận lợi trong hợp tác thương mại trong nước và quốc tế.
Bên cạnh HACCP và ISO 22000, Vinacontrol CE HCM còn cung cấp đa dạng dịch vụ chứng nhận hệ thống khác như:
- Chứng nhận ISO 9001 – Hệ thống quản lý chất lượng: Giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, tối ưu quy trình và gia tăng độ tin cậy sản phẩm.
- Chứng nhận ISO 14001 – Hệ thống quản lý môi trường: Hướng tới phát triển bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
- Chứng nhận ISO 45001 – Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp: Đảm bảo an toàn cho người lao động, đáp ứng quy định pháp lý.
- Chứng nhận VietGAP: Áp dụng trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản – đảm bảo sản phẩm nông nghiệp đạt chuẩn an toàn.
- Chứng nhận hợp chuẩn: Đánh giá sản phẩm, hàng hóa phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) hoặc tiêu chuẩn quốc tế.
- Chứng nhận hợp quy: Đánh giá sự phù hợp bắt buộc theo quy định pháp luật để sản phẩm đủ điều kiện lưu thông thị trường Việt Nam.

Hy vọng qua bài viết vừa rồi, quý bạn đọc đã xác định được tiêu chuẩn phù hợp để áp dụng cho doanh nghiệp của mình. Quý doanh nghiệp cần chứng nhận HACCP ISO 22000 uy tín, liên hệ Vinacontrol CE HCM qua:
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Tổ chức Chứng nhận và Kiểm định Vinacontrol
- Địa chỉ:
- Văn phòng Hồ Chí Minh: 225 Nguyễn Xí, P. 13, Q. Bình Thạnh, Hồ Chí Minh.
- Văn phòng Hà Nội: 41 Nguyễn Thượng Hiền, P. Nguyễn Du, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội.
- Văn phòng Đà Nẵng: 66 Lô A6-A8 đường 30 tháng 4, P. Hòa Cường Bắc, Q. Hải Châu, Đà Nẵng.
- Hotline: 1800.646.820
- Email: vncehcm@vnce.com.vn
- Website: https://vinacontrolce.vn/
>>> XEM THÊM NHỮNG BÀI VIẾT LIÊN QUAN KHÁC:
- Quy trình chứng nhận ISO 22000:2018 chi tiết mới nhất
- ISO 22000 có thể thay thế giấy an toàn thực phẩm được không?


Tin tức liên quan
Các Biện Pháp Giảm Phát Thải Khí Nhà Kính Hiệu Quả
Những Lưu Ý Khi Lập Kế Hoạch Giảm Nhẹ Phát Thải Khí Nhà Kính
7 Loại Khí Nhà Kính Phổ Biến Và Tiềm Năng Nóng Lên Toàn Cầu (GWP)
Giảm Phát Thải Khí Nhà Kính Tại Việt Nam: Thực Trạng & Biện Pháp
Báo Cáo CO2 Là Gì? Tầm Quan Trọng, Quy Trình Thực Hiện
Hướng dẫn thực hiện báo cáo kiểm kê khí nhà kính chi tiết